مقایسه تطبیقی بحران هویت میان ایران و غرب (با تاکید بر آرای داریوش شایگان و هربرت مارکوزه)

هویت به معنای چیستی و کیستی انسان،به عبارتی انسان بدون هویت،معنا ندارد.هویت را مجموعه عناصری از شخصیت فرد تشکیل میدهند که به او امکان میدهد تا موضع خود را نسبت به جهان و دیگران مشخص کند.فرد صاحب هویت،تصویری خاص و روشن از خود و جامعه و مسائل اطراف خود دارد.هویت پدیده ای ساکن نیست،بلکه سیال بودن و چند لایه بودن از ویژگیهای هویت است و همین سیال بودن در عین حال که سبب پویایی هویت میشود در عین حال آن را در معرض خطر نیز قرا میدهد.خطری که میتواند سبب بحران هویت شود و بحران هویت پدیده یا احساسی است که با نوعی بی ثباتی،اختلال در کارکردها یا اجزا موجود در نظام یا گسیختگی ساختی در یک من فردی یا اجتماعی دیده می شود. بحران هویت میتواند ناشی از عوامل داخلی یا خارجی باشد،منظور از عوامل داخلی یا درونی عواملی است که از دورن هویت برمیخیزد و معمولا از تضاد و ناسازگاری میان مولفه ها ی هویتی ناشی میشود و منظور از عوامل بیرونی عواملی است که از برخورد یک یا چند عامل خارج از لایه ها ی هویتی با هویت و لایه ها ی آن سبب ایجاد بحران هویت در فرد و اجتماع میشوند.معمولا در بحرانهای هویتی ابتدا یک عامل بیرونی باعث شروع بحران هویت میشود.در عین حال باید توجه داشت که بحران هویت تنها مربوط به یک فرد یا یک جامعه خاص نیست بلکه این بحران میتواند در هر جامعه ای وجود داشته باشد و مسلم اینکه با توجه به اینکه هر جامعه ای هویت و مولفه ها ی هویتی خاص خود را دارد،بحران هویت هر جامعه هم مختص همان جامعه است.در اینجا ما مقوله بحران هویت را در جامعه ایران پس از انقلاب اسلامی با غرب امروزی مقایسه می کنیم.برای این منظور ابتدا مولفه ها ی هویتی را در ایران و غرب در بستر تاریخی بررسی کرده،سپس بحران هویت را بررسی و مقایسه نموده ایم عوامل بیرونی و درونی را بصورت جداگانه بررسی کرده ایم،امروزه شاید بتوان گفت با توجه به اینکه در عصر جهانی شدن هستیم،با توجه به ویژگیهای این عصر،پدیده جهانی شدن خود پررنگترین عامل بیرونی در ایجاد بحران هویت در هر جامعه و برای هر هویتی باشد.البته عوامل درونی هم که ناشی از ناسازگاری میان لایه ها ی هویتی است را نیز نمیتوان نادیده گرفت.برای این منظور از آرای داریوش شایگان و هربرت مارکوزه نیز کمک گرفته ایم،به زعم شایگان که یک ایرانی است،انسان امروزی دارای هویتی چندگانه و چهل تکه است و به زعم مارکوزه که غربی است انسان امروزی تک ساحتی است.روش این پژوهش کتابخانه ای و مقایسه ای است. در این پژوهش ابتدا مولفه ها ی هویتی و بحران هویت در جمهوری اسلامی ایران و غرب توصیف می شود و سپس به تحلیل و مقایسه این دو نوع بحران هویت و راهکارهای آنها پرداخته می شود.نگارنده سعی دارد با استفاده از ابزار کتابخانه ای و از طریق مطالعه کتب،نشریات و مجلات تخصصی، جستجوی اینترنتی و روزنامه ها به گردآوری اطلاعات مورد نیاز بپردازد.